Κορνήλιος Καστοριάδης: «Είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας»

Συμπληρώθηκαν δεκαέξι χρόνια. Τέτοιον καιρό, Ιανουάριο του 1998, κηδεύτηκε στο Παρίσι ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Φαίνεται ότι κάποιοι στην ωραία μας χώρα συγκινούνται πολύ από αυτή την επέτειο. Πλην όμως η συγκίνησή τους λειτουργεί ως κίνητρο λογοκλοπής.
Διακινούν, λοιπόν, στο διαδίκτυο ένα εκτεταμένο απόσπασμα (1.200 λέξεις τουλάχιστον) συνέντευξης του Κορνήλιου Καστοριάδη. Χωρίς όμως να αναφέρουν ποιός δημοσιογράφος την πήρε και πότε αυτή δημοσιεύτηκε. Επί πλέον, παραπληροφορούν. Παραθέτουν ως δήθεν πηγή τους το βιβλίο του Καστοριάδη “Η ελληνική ιδιαιτερότητα” (β΄ τόμος, εκδόσεις Κριτική). Ωστόσο, στο βιβλίο αυτό δεν υπάρχει τίποτα τέτοιο, ουδεμία συνέντευξη. Και δεν θα μπορούσε να υπάρχει.

Το νέο κοινωνικό ανάγλυφο και οι εκλογές

Η εκτίμηση ότι το Μνημόνιο και η λιτότητα έχουν χαράξει βαθιές διαχωριστικές γραμμές στην κοινωνία επιβεβαιώνεται από όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις μετά το 2012 και ενισχύεται στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών. Δεν πρόκειται για τεχνητή πολιτική πόλωση, ούτε για ψευδεπίγραφη πολιτική αντιπαράθεση, όπως ορισμένοι υποστηρίζουν μονότονα και απαξιωτικά για τον λαό. Η ένταση της μάχης αναδεικνύει τη σημασία του διακυβεύματος και δείχνει τη νέα ταξικότητα που προβάλλει μέσα από τα συντρίμμια του Μνημονίου. Για πρώτη φορά η Αριστερά διεκδικεί την κυβέρνηση με πρόγραμμα κοινωνικής σωτηρίας.

Ο άνθρωπος γίνεται άνθρωπος μόνο όταν είναι συνάνθρωπος

Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι δύσκολες, ενώ οι επαφές είναι εύκολες. Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, γεννιέται η έννοια του συνανθρώπου. Ο άνθρωπος γίνεται άνθρωπος μόνο όταν είναι συνάνθρωπος. Γιατί αλλιώς μόνος του δεν μπορεί να ξεκολλήσει και να πάει πιο πέρα. Άρα έχει φτάσει στο όριό του.Με τον συνάνθρωπο, ο άνθρωπος δεν είναι πια ο ένας, οι άνθρωποι δεν είναι πια οι εμείς. Άρα ξαφνικά γίνονται οι άλλοι και οι άλλοι άλλοι. Τεράστιο θέμα. Τεράστιο θέμα να μην λες από την αρχή ότι είμαι «εγώ». Αυτοί που είναι συνάνθρωποι καταλαβαίνουν πολύ γρήγορα ότι είμαι ο άλλος. Και για τον άλλον, είμαι ο άλλος άλλος.
Το αρχικό σύστημα αναφοράς στο εγωιστικό είναι: είμαι εγώ και οι άλλοι. Έχει ενδιαφέρον γιατί είναι εγώ, μοναδικό και οι άλλοι πληθυντικό. Πολύ συχνά όταν έχουμε ανθρώπους που είναι σε μια παρέα στην πραγματικότητα αναζητούν την αναπαραγωγή του εγώ τους.

Άκου, πτώμα, να μαθαίνεις.

"Άκου, πτώμα, να μαθαίνεις. Έτσι, έχουν τα πράγματα.

Όχι, ο καρκίνος δεν παίρνει τους καλύτερους. Ούτε το εγκεφαλικό, ούτε η καρδιοπάθεια, ούτε καμία άλλη ασθένεια. Τους μάγκες δεν τους πάτησε το τρένο. Ο θάνατος είναι αδιάκριτος, κοινός, απόλυτος. Μοναχικός. Το συλλογικό υποσυνείδητο αρέσκεται να "θρηνεί". Όχι αυτόν που πέθανε. Ούτε καν αυτό που εκπροσωπεί, παρόλο που το κραυγάζει.
Θρηνεί αυτό που αντιπροσωπεύει στην προσωπική του ματιά, την ιδεολογική φορεσιά με την οποία έντυσε ένα πρόσωπο. Πενθεί, εν τέλει, είτε το "τέλος μιας δικής του εποχής" ή τον ίδιο το μετέωρο φόβο του θανάτου. Του δικού του θανάτου, του δικού του τέλους, του οποίου μια γεύση παίρνει από έναν "ξένο" θάνατο που αγωνιά να οικειοποιηθεί με υπέρμετρη ευαισθησία. Όσο κι αν ερίζουμε, κλαίμε μόνο για τους "δικούς μας ανθρώπους", αυτούς με τους οποίους ζήσαμε, μοιραστήκαμε στιγμές μιας ζωής που πέρασε. Και κλαίμε το ανεπίστρεπτο αυτών των στιγμών. Εγωιστικά, μοναχικά, ναρκισσιστικά. Όπως μας ταιριάζει.

Χρυσή Αυγή: Όταν οι απέξω θέλουν να μπουν μέσα…

Λογικές σκέψεις θα καταθέσω και όχι πληροφορίες, το ξεκαθαρίζω από την αρχή.
Έχει η Χρυσή Αυγή σπόνσορες ή λειτουργεί από μόνη της;
Απάντηση. Έχει πάρα πολλούς και, μάλιστα, καθόλου ομοειδείς ή με ταυτιζόμενα συμφέροντα.
Συμπίπτουν κάπου οι σπόνσορες;
Βέβαια.

Όλοι οι απέξω, θέλουν να μπουν μέσα.
Δηλαδή;

Το σύνδρομο της "ελληνικής οικογενειακής πολυκατοικίας":

Ακούω συχνά στην αίθουσα των ψυχοθεραπευτικών συνεδριών: « είμαστε μια πολύ δεμένη οικογένεια…».
Εννοώντας έχουμε μια «πολύ καλή» οικογένεια. Η υπενθύμιση: «Είμαστε πολύ δεμένη οικογένεια» κρύβει την διευκρίνιση-απειλή:
«Κανένας από αυτή την οικογένεια δεν είναι έτοιμος - ώριμος να αποχωριστεί κανέναν». Όσο πιο αδύναμα καθιστούν οι γονείς τα μικρότερα ηλικιακά μέλη της οικογένειας, τόσο πιο «δεμένη» και «καλή», την αντιλαμβάνονται.
Στην σημερινή Ελλάδα, οι γονείς της «καλής» οικογένειας διατηρούν τρόπους εκπαίδευσης και συμπεριφοράς που ευνουχίζουν την συναισθηματική ωριμότητα των παιδιών. Μέσα στο πλαίσιο της υπερβολικής προστασίας και προσφοράς, αρνούνται να τα αφήσουν να εξελιχθούν και να αναλάβουν τον εαυτό τους.
Η αυτονόμηση αποκλείεται ως δυνατότητα.

Καμιά φορά η ελπίδα είναι ό,τι πιο βάναυσο

Η ελπίδα είναι το τελευταίο δώρο που βγήκε από το κουτί της Πανδώρας, ως ύστατη παρηγοριά αλλά και ακολουθώντας όλα τα ανθρώπινα βάσανα που βρίσκονταν θαμμένα μαζί της στα αιώνια σκοτάδια της άγνοιας, ένας μύθος που έχει ιδιαίτερα πικρό νόημα, αλλά και επί της παρούσης αποτελεί μια αστεία σύμπτωση, λόγω της ονομασίας του ιστότοπου στον οποίο δημοσιεύεται το παρόν άρθρο.
Η ελπίδα λοιπόν είναι συνάρτηση του κακού. Ως εκ τούτου είναι επικίνδυνη, δηλητηριώδης και ύπουλη επειδή, αντί να μάχεται κατά μέτωπο το κακό, μεταφέρει την έννοια της αλλαγής στο μέλλον, δηλαδή σε εκείνη την φαντασιακή διάσταση που ουδόλως έχει σχέση με την πραγματικότητα, αφού η τελευταία εκτυλίσσεται μόνο στο εδώ και τώρα, ποτέ στο πριν, ποτέ στο μετά - μόνο αυτή τη στιγμή μπορεί να υπάρξει το οτιδήποτε, και ειδικότερα η δράση.

Κύριε Γεωργιάδη είμαι ένα από τα πλουσιόπαιδα που εργάζεται στο Λονδίνο

Επιστολή του Διευθυντή Χειρουργου Ουρολόγου, Ευάγγελου Μαζάρη, του Imperial College, προς τον Άδωνι Γεωργιάδη. Την επιστολή έλαβε και δημοσίευσε το Ygeianet.
Αξιότιμε κ. Γεωργιάδη, Είμαι ένα από τα 'πλουσιόπαιδα' όπως τα αποκαλέσατε στα ελληνικά κανάλια που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Είμαι Διευθυντής Χειρουργός Ουρολόγος στο νοσοκομείο του πανεπιστημίου που ήσασταν προσκεκλημένος να ομιλήσετε. Δεν είμαι αριστερός (για να ξεκαθαρίζω) για να μη με μισήσετε από την αρχή.
Είμαι πατριώτης που αγαπάει και πονάει την πατρίδα του για τα χάλια στα οποία έχει περιέλθει, ο οποίος υπηρέτησα στον Στρατό Ξηράς επί 18μηνο (9 μήνες στη Σάμο-χωρίς 'βύσμα') και λαμβάνοντας τιμητική διάκριση για την προσφορά μου.

«Λίγες αλήθειες γύρω από την κρίση μας»

Η κρυφή οργή και η πολιτική υπνοβασία

Κατά κοινή ομολογία οι δημοσκοπήσεις μεταφέρουν μόνο βαθμιαία ένα συγκυριακό στιγμιότυπο των πολιτικών προτιμήσεων στα πλαίσια συγκεκριμένων και περιορισμένων εναλλακτικών λύσεων. Στην πραγματικότητα ωστόσο οι μετρήσεις κοινής γνώμης δεν συλλαμβάνουν; άρα δεν εκφράζουν ούτε κατά διάνοια την πραγματική οργή που κουβαλάει μαζί του ο κόσμος, ούτε την σωρευμένη διάθεση να τιμωρήσει. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η διαμαρτυρία στην χώρα μας ενάντια στα σκληρά μέτρα εκφράστηκε μέχρι σήμερα βουβά.
Τι θα συμβεί στην συνέχεια κανείς δεν  μπορεί να προβλέψει από την στιγμή που το θυμικό είναι καθοριστικός παράγοντας.

«...κι η ψυχή στον Παράδεισο», δεν γίνεται .

Πώς θα σας φαινόταν ένα εστιατόριο που σερβίρει για ορεκτικό χαβιάρι beluga με σαμπάνια Moet και για κυρίως, λάστιχο μπριζόλα με συφοριασμένη χύμα ρετσίνα; Ένα μπαρ όπου ο dj βάζει το «Λιώμα σε γκρεμό» του Παντελίδη και καπάκι την 9η του Μπετόβεν; Μια Aston Martin με φιμέ τζάμια, αεροτομή και φλόγα του κάγκουρα ζωγραφισμένη στο καπό;
Σ' εμένα, πάντως, όλα τα παραπάνω θα φαίνονταν οξύμωρα. Θα βιντεοσκοπούσα την καγκουρο-Aston Martin και θα την έβγαζα στο youtube να γελάσουμε όλοι μαζί. Θα έλεγα στον άσπονδο φίλο μου «έφαγα σ' ένα τέλειο εστιατόριο, πρέπει να πας οπωσδήποτε!». Για το μπαρ, να σας πω την αλήθεια, η αντίδρασή μου θα εξαρτιόταν απ' το αλκοόλ: με 6-7 σφηνάκια χορεύω τσιφτετέλι και την 9η του Μπετόβεν.

You are a loser, baby! (Ημέρα της Γυναίκας, γαρ!)

Το σκεφτόμουν από καιρό, αλλά είδα πρόσφατα δυο ταινίες και πείστηκα. Είδα το “Inside Llewin Davis” των αδερφών Κοέν και το “Oh boy!” του Jan Ole Gerster. Αμερικάνικη η πρώτη, γερμανική η δεύτερη, νεαροί άντρες οι ήρωες. Το κοινό τους: ενώ έχουν ταλέντο ή τα φόντα να επιβιώσουν, προτιμούν να τα σπαταλούν στο να χάνουν τα λεφτά τους, να μπλέκουν σε φασαρίες, να τους κυνηγά η αστυνομία, να λένε ψέματα, να τα θαλασσώνουν με τις γυναίκες, να μην μπορούν να βρουν ένα καφέ να πιουν, να χρωστάν παντού κ.λπ. Και πώς το αντιμετωπίζουν; Μα, με απάθεια! Παραιτημένοι από οποιοδήποτε αληθινό «σχέδιο», από ένα πλάνο της προκοπής, μια δουλειά που να στέκει, ζουν την κατρακύλα τους. Μη σας πω ότι την απολαμβάνουν, κιόλας.
Διαπίστωσα, λοιπόν, ότι ο ρόλος του loser στον κινηματογράφο υπάρχει μόνο για άντρες.

Το χάλι μας ( το μαύρο )

Δεν γράφω αυτές τις λέξεις με σκοπό να υπερασπιστώ τον Αύγουστο Κορτώ. Δεν το χρειάζεται. Όποιος τον ξέρει από το έργο του μπορεί να καταλάβει. Καλή τη πίστει υποθέτω ότι ο κύριος Δήμος Βερύκιος δεν τον ξέρει τον Αύγουστο Κορτώ από το έργο του (βιβλία και αρθρογραφία) και την πορεία της ζωής του. Βεβαίως αυτό ούτε με κάνει να κατανοώ ούτε και να δικαιολογώ την επίθεσή του μέσω της ραδιοφωνικής του εκπομπής. Αφορμή η δήλωση του συγγραφέα ότι δεν τον ενδιαφέρει η πολιτική αλλά μόνο τα βιβλία και ο άντρας του. Θυμίζω ότι ο Αύγουστος είναι ένας νέος άνθρωπος που από την πολύ αρχή δήλωσε την ταυτότητά του σαν να το όφειλε και χωρίς στιγμή να διεκδικήσει παράπλευρα κέρδη (βλ. ψήφους κλ.π.)

Πόσο ηλίθιοι μπορεί να είμαστε;

Τα Ορλωφικά έχουν αφήσει πίσω τους την αίσθηση του ανικανοποίητου. Πολύ θα θέλαμε να μας έχουν «απελευθερώσει» από τον Οθωμανικό ζυγό οι ομόθρησκοι Ρώσοι και όχι οι τρισκατάρατοι αιρετικοί της Δύσης.  Αλλά τα έφεραν έτσι ο Τσάρος κι ο Θεός που το ξανθό γένος παρέμεινε η μεγάλη ανεκπλήρωτη προφητεία του Έθνους. Μπορεί οι Ρώσοι να μην μας έσωσαν με δικά τους δάνεια από τους τοκογλύφους της ΕΕ, να μην βοήθησαν την Κύπρο στην δύσκολη ώρα, αλλά τους Ουκρανούς θα τους συνθλίψουν. Κι έτσι θα τιμωρήσουν και την «κακιά Μέρκελ».

Τι είναι ένας επαναστατημένος άνθρωπος;

Ένας άνθρωπος πού λέει όχι. Αρνιέται αλλά δεν παραιτείται: είναι ακόμα κι αυτός πού λέει ναι από την πρώτη του κίνηση. "Ένας σκλάβος πού σ' όλη του τη ζωή δεχόταν διαταγές ξαφνικά κρίνει μια νέα εντολή απαράδεκτη. Ποιο είναι το περιεχόμενο αυτού του «όχι»; Σημαίνει, λόγου χάρη, «ή υπόθεση τραβάει μακριά», «μέχρι εκεί και μη παρέκει», «το παρακάνετε» κι ακόμα «υπάρχει ένα όριο πού δε θα ξεπεράσετε». Με λίγα λόγια αυτό το όχι επιβεβαιώνει την παρουσία ενός ορίου.

Βαρεθήκαμε τις σάχλες, Λάκη!

Περίμενα να δω τι σόι σκληράδα θα ήταν αυτή που απειλούσε στο σχετικό δελτίο τύπου ότι θα εξέπεμπε ο Λάκης Λαζόπουλος με το έκτακτο Αλτσαντίρι από το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά.
Υπέθετα ότι ήθελε να προδιαθέσει για μια φρέσκια πολιτική σάτιρα που θα έσπαγε κόκαλα. Όσοι όμως από εσάς είχατε την υπομονή να τον παρακολουθήσετε όπως εγώ, φαντάζομαι πως θα συμφωνήσετε ότι πρόκειται για την πιο απογοητευτική εμφάνιση που πραγματοποίησε ποτέ.
Βαρύς, κουρασμένος και κυρίως χωρίς έμπνευση, προσπαθούσε να βγάλει μια πρόχειρη παράσταση με χαζά σκετσάκια, χοντροκομμένα βιντεοκολάζ και «ρεπορτάζ λαϊκής», όπου τη θέση του χιούμορ είχαν καταλάβει σαχλές κοινότοπες ατάκες, που υποτίθεται καυτηρίαζαν τη «μνημονιακή πολιτική».

Έχουμε πάψει να είμαστε κανονικοί άνθρωποι!

Σε αυτή τη χώρα δεν πάσχουμε από δεξιούς ή αριστερούς. Έχουμε μπόλικους  από δαύτους, αλλά και από άλλες φυλές που δεν τις χωράει ο νους του ανθρώπου: Μαοϊστές με φιλελεύθερη άποψη για την αγορά ομολόγων ή ορθόδοξοι χριστιανοί  που υποστηρίζουν ότι οι μετανάστες θα πρέπει να πυροβολούνται εξ επαφής στο κεφάλι για να γλιτώνουμε και τα πυρομαχικά. Ζούμε σε μια απόλυτη παράνοια. Τόσο μεγάλη που μας έχουν λείψει οι κανονικοί άνθρωποι που έχουν κανονικές απόψεις και κανονικές ζωές.

Από τα “γκαρσόνια της Ευρώπης” στον “λογιστή δήμαρχο”

Την εβδομάδα που μας πέρασε, ο Δήμαρχος της Αθήνας και σε ειδική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, την οποία προβλέπει ο κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, παρουσίασε τα πεπραγμένα της δημοτικής αρχής κατά τα έτη 2011, 2012, 2013. Η ουσία του θέματος, δηλαδή η πολιτική αποτίμηση του έργου αυτού, δεν αφορά τη συγκεκριμένη στήλη. Ωστόσο, μέσα στη γενική παραδοχή της επιτυχίας του Γιώργου Καμίνη να διασώσει την Αθήνα από τη βέβαιη χρεοκοπία, να καλύψει τις «τρύπες» στο κοινωνικό έργο του επίσημου κράτους και να βρει πόρους για τη δημιουργία έργων υποδομής και όχι βιτρίνας, καθώς και κονδύλια για νέες θέσεις εργασίας για τους νέους της πόλης μέσω δράσεων επιχειρηματικότητας, βρέθηκαν κάποιοι να τον χαρακτηρίσουν απαξιωτικά ως «λογιστή», χωρίς καμία άλλη κριτική στα πεπραγμένα, στα λάθη ή τις παραλείψεις.

Πόσο Ευρωπαίοι είναι οι Έλληνες;

Το ερώτημα ετίθετο και παλαιότερα, αλλά η κρίση το παρόξυνε: Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη; Ετσι διατυπωμένο το ερώτημα προκαλεί σύγχυση, ενίοτε σκόπιμη: Ταυτίζει την Ευρώπη με την ευρωζώνη. Φυσικά δεν είναι έτσι. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση ανήκουν πολλά κράτη που δεν έχουν υιοθετήσει το ευρώ. Πολύ περισσότερο, στη γεωγραφικά και πολιτισμικά οριζόμενη Ευρώπη περιέχονται κράτη που δεν ανήκουν καν στην Ε.Ε.
Το παραπάνω ερώτημα τίθεται συνήθως εκτός ελληνικής επικράτειας. Στο εσωτερικό της χώρας το ερώτημα τίθεται διαφορετικά, περισσότερο με ανθρωπολογικούς, πολιτισμικούς και ψυχολογικούς όρους: Είναι οι Ελληνες Ευρωπαίοι;

Οι πολίτες ακολουθούνε μόνο. Μήτε εκλέγουν πια, μήτε συζητούν…

«Από εδώ θα ξεκινήσει το αύριο. Ακόμα και όταν ελευθερωθούν τα μέρη αυτά, πάλι οι κοινότητες θα στερεώσουν τη διοίκηση- την πίστη των ανθρώπων στον εαυτό τους». Εκατό χρόνια πριν αυτές τις λέξεις ξεστόμιζε ο Ίωνας Δραγούμης, ταξιδεύοντας σε όλες τις γωνιές της τότε υπόδουλης μακεδονικής γής και αναγνωρίζοντας μες στην καθυστέρηση, τη φτώχεια και την εξαθλίωση, τη μόνη δύναμη που θα μπορούσε να αναγεννήσει τις περιοχές αυτές. Τη διοικητική αποκέντρωση και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Εκατό χρόνια μετά η ίδια ανάγκη, για τις ίδιες λέξεις, για τις ίδιες δυνάμεις. Να πιστέψουν οι άνθρωποι στον εαυτό τους και να αναγεννήσουν τις ρημαγμένες πόλεις τους. Να εκλέξουν τους ικανούς και να ξαναφτιάξουν τις ζωές τους. Και αντί για αυτό η ίδια επωδός του παλαιοκομματισμού: oι εκλογές της αυτοδιοίκησης να γίνουν δημοψήφισμα και να συνθλιβούν για μια φορά ακόμα στις συμπληγάδες των μικρών και μεγάλων εμφύλιων σπαραγμών.

Νέγροι, Έλληνες Και Άλλοι Άνθρωποι Τραγικής Ποιότητας

(Ο Μετα-Ρατσισμός Του Θαυμαστού Καινούριου Κόσμου)
“If You Know Your History, Then You Would Know Where You‘re Coming From’’ - Bob Marley
Σας εξοργίζει και μόνο να διαβάζετε τη λέξη «νέγρος;»
Ο Malcolm X συνήθιζε να απευθύνεται στους ομόφυλους του αποκαλώντας ‘τους όχι αφροαμερικάνους ούτε έγχρωμους ούτε καν μαύρους, αλλά νέγρους –ή αδέλφια.
Σε αντίθεση με τον μετριοπαθή Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και με πολύ μεγαλύτερη διορατικότητα, ο Μάλκολμ δεν ήθελε να ξεχάσουν την ιστορία της φυλής τους, γιατί το γεγονός της αρπαγής και της σκλαβιάς επεξηγούσε την κοινωνική τους θέση.