Μνημεία στη λεηλασία του χρόνου

Τι σημαίνει η καταστροφή ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς; Για την ανθρωπότητα σημαίνει απώλεια μιας πολύτιμης ματιάς στο παρελθόν και στην εξέλιξη του πολιτισμού. Για τις χώρες όπου βρίσκονται τα μνημεία, απώλεια ενός κρίκου της ιστορίας τους αλλά και μιας ζωτικής πηγής εσόδων. Πάνω από 200 σημαντικά μνημεία απειλούνται από σοβαρές ζημιές ή και ολοκληρωτική καταστροφή με ετήσιο κόστος άνω των 100 δισ. δολαρίων από χαμένα έσοδα για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.Το ανάκτορο Σαν Σουσί (Sans Souci) της Αϊτής και η προκολομβιανή πόλη Μιραντόρ της Γουατεμάλας είναι δύο από τα 20 μνημεία που, σύμφωνα με έκθεση του Ταμείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (GHF, μη κερδοσκοπική οργάνωση), βρίσκονται στο χείλος ανεπανόρθωτης καταστροφής εξαιτίας κακοδιαχείρισης, παραμέλησης, λεηλασίας, συγκρούσεων και υπερβολικής τουριστικής εκμετάλλευσης.

Η έκθεση αναφέρεται σε συνολικά 200 μνημεία που απειλούνται σε διαφορετικούς βαθμούς, από τα οποία μόλις 76 έχουν αναγνωριστεί επισήμως από την UNESCO. Κατά τον εκτελεστικό διευθυντή του GHF, Τζεφ Μόργκαν, οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί δεν δίνουν την απαιτούμενη προσοχή στο πρόβλημα της καταστροφής των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς, το οποίο είναι εντονότερο στις φτωχές χώρες λόγω έλλειψης πόρων.

Διατήρηση ίσον πόροι

Κι όμως, για τις χώρες αυτές η διατήρηση των μνημείων «δεν θα σήμαινε μόνο περισσότερο τουρισμό, αλλά διαφοροποίηση ολόκληρης της οικονομίας και περισσότερες ξένες επενδύσεις» που αποτιμώνται σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Μια πολλά υποσχόμενη οικονομική μηχανή που θα μπορούσε ν' αποφέρει μέχρι το 2025 100 δισ. δολάρια ετησίως. Οι συντάκτες της έκθεσης απευθύνουν έκκληση για τη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης που θα εντοπίζει, με τη βοήθεια δορυφορικών εικόνων και αναλύσεων, πιθανούς κινδύνους για τα μνημεία. Ζητούν επίσης τη δημιουργία ενός ταμείου που θα παρέχει στις χώρες που το έχουν ανάγκη έκτακτη οικονομική βοήθεια, εκπαίδευση και συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη διάσωση και διατήρηση των εθνικών τους θησαυρών.

ΛΗΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Ρόιτερς-www.huffingtonpost.com)