Θα μπορούσε ένας μεγάλος δήμος της χώρας να εκδώσει ένα εναλλακτικό νόμισμα που θα αφορούσε ανταλλαγές τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών. Ένα τέτοιο νόμισμα δεν θα μπορούσε να υποκαταστήσει το ευρώ, αλλά θα έδιδε ώθηση στην τοπική Οικονομία. Κι αν σας μπερδεύει η λέξη "νόμισμα", αλλάξτε την με την λέξη "κουπόνι".
Και μπορεί η νομοθεσία να κρατάει για την Τράπεζα της Ελλάδας το εκδοτικό δικαίωμα, αλλά δεν απαγορεύει τα κουπόνια. Και για να πάμε το θέμα ένα βήμα πιο πέρα, στην Ελλάδα κυκλοφορούν και τα γραμμάτια!
Άλλωστε, τι είναι το χρήμα; Χρέος! Το χρήμα αποκτά υπόσταση από την στιγμή που υπάρχει Πίστη και οι άνθρωποι το αποδέχονται για να φέρουν σε πέρας τις συναλλαγές τους.
Σε κάθε περίπτωση και για την αποφυγή παρεξηγήσεων, η σημερινή μας συζήτηση δεν αφορά ένα νέο παράλληλο εθνικό νόμισμα. Δεν μιλάμε για την πρόταση που είχαν διατυπώσει παλιότερα κάποιοι για την ταυτόχρονη κυκλοφορία δύο νομισμάτων, ενός για τις εσωτερικές και ενός για τις εξωτερικές μας συναλλαγές. Μιλάμε γι΄ αυτό που έχει υιοθετηθεί εδώ και δεκαετίες στην Ευρώπη και δεν είναι κάτι περισσότερο από έναν άλλο τρόπο πληρωμής από τον καθιερωμένο. Με άλλα λόγια, δεν έχει κάποιος χρήματα αλλά εκμεταλλεύεται την αξιοπιστία του και υπόσχεται ότι θα είναι συνεπής στο μέλλον.
Δεν μιλάμε, λοιπόν, για την νέα δραχμή! Συζητάμε για πρακτικές που ακολουθήθηκαν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης που στο παρελθόν προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Όχι πάντα με επιτυχία, αλλά τις περισσότερες φορές. Μπορεί να είναι μία λύση ανάγκης ή τουλάχιστον έτσι να ξεκίνησε. Σήμερα, πάντως, τα "νομίσματα" αυτά, τα "κουπόνια" ή "πιστοποιητικά" έχουν σε αυτές τις χώρες περίοπτη θέση. Εμείς, αν δεν το κάνουμε τώρα που η χώρα μαστίζεται από την ανεργία, πότε θα το κάνουμε;
Πως θα γίνει κάτι τέτοιο τεχνικά; Σίγουρα υπάρχουν πιο αρμόδιοι από τον συντάκτη μιας οικονομικής ιστοσελίδας για να δώσουν τεχνικές λεπτομέρειες για το πως ακριβώς θα μπορούσε να στηθεί ένας τέτοιος μηχανισμός. Αυτό που μπορούμε, όμως, να βεβαιώσουμε τους αναγνώστες μας είναι ότι στην Γερμανία, για παράδειγμα, κυκλοφορούν περισσότερα από 50 εναλλακτικά τέτοια νομίσματα. Δεν νομίζουμε οι Γερμανοί να αμφισβητούν το ευρώ ή να το "τραυματίζουν" με αυτό τον τρόπο...
Τα τοπικά νομίσματα έχουν οπαδούς και εχθρούς. Οι οπαδοί υποστηρίζουν ότι ενισχύουν την ανάπτυξη σε μία κοινωνία. Αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός των εθνικών νομισμάτων ή καλύτερα θα έπρεπε να είναι. Οι εχθροί αναφέρονται στις πολλές τεχνικές δυσκολίες και στο γεγονός ότι μέσα από τα τοπικά νομίσματα μπορεί να κρυφτεί το μαύρο χρήμα.
Είναι αλήθεια ότι τα τοπικά νομίσματα άνθησαν στην Ευρώπη του μεσοπολέμου. Στην Αυστριακή πόλη Worgl τον Ιούλιο του 1932 ο δήμαρχος αποφάσισε να εκδώσει ένα τοπικό ομόλογο, σαν βεβαίωση εργασίας. Οι άνθρωποι πρόσφεραν τις εργασίες τους στον δήμο και αντί για χρήματα έπαιρναν αυτά τα ομόλογα. Μέσα σε έναν χρόνο τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Δούλεψε ο κατασκευαστικός κλάδος, κτυπήθηκε η ανεργία και το πείραμα αυτό άρχισαν να το αντιγράφουν κι άλλες κοινότητες. Μέχρι που επενέβη η κεντρική τράπεζα τον Νοέμβριο του 1933 και το πείραμα πήρε άδοξα τέλος. Η κοινότητα επέστρεψε στην ύφεση και στην ανεργία...
Στην Ευρώπη υπάρχουν εναλλακτικά νομίσματα, επειδή ακριβώς η ίδια η ζωή τα επέβαλλε. Αν δεχτούμε ότι η Ελλάδα είναι μία μικρή κοινότητα της Ευρώπης, όπως η Αυστριακή πόλη Worlg ήταν μία μικρή κοινότητα στην Αυστρία, μπορούμε να φανταστούμε πόσο ευεργετική θα μπορούσε να είναι η κυκλοφορία εναλλακτικών νομισμάτων.
Είναι δύσκολο θέμα! Από την άλλη πλευρά χρειαζόμαστε καινοτόμες πρωτοβουλίες για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την ύφεση. Το σημερινό σημείωμα δεν φιλοδοξεί να δώσει έτοιμες λύσεις στο πιάτο. Δεν είναι αυτή η δουλειά μας. Διάλογο επιχειρούμε να ανοίξουμε, σε μία προσπάθεια να ακουστούν όλες οι απόψεις γύρω από το θέμα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν χρειάζονται αγκυλώσεις, αλλά ανοικτά μυαλά...
Θανάσης Μαυρίδης
thanasis.mavridis@capital.gr
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου